Duitsland viert uitgebreid 100 jaar Bauhaus

8-2-19. Slechts 14 jaar heeft het beroemde Duitse opleidingsinstituut voor kunst en kunstnijverheid bestaan. Maar in de korte periode heeft Bauhaus een geweldige erfenis achtergelaten.

100 jaar Bauhaus wordt dit jaar op diverse plaatsen in Duitsland gevierd. Met als hoogtepunt in de deelstaat Saksen-Anhalt de opening van het Bauhaus-museum in Dessau, waar veel architectuur met invloeden van Bauhaus te vinden zijn. Ook in andere steden zal het jubileumfeest uitgebreid op het programma staan. Thüringen pakt uit met tentoonstellingen en speciale arrangementen. Hoogtepunten in Weimar, de bakermat van Bauhaus, zijn de opening van het nieuwe Bauhausmuseum Weimar op 6 april 2019 en de heropening van het 'Haus am Horn' met complete inrichting, precies op de geboortedag van de oprichter van het Bauhaus, Walter Gropius, namelijk op 18 mei 2019.
Morgen begint in Museum Boijmans Van Beuningen de tentoonstelling 'Nederland Bauhaus, pioniers van een nieuwe wereld'. Tot en met 26 mei zullen ruim 800 objecten en kunstwerken in Rotterdam te bewonderen zijn.
 

Het Bauhaus en zijn locaties in Weimar, Dessau en Bernau
Als hogeschool voor vormgeving heeft het Bauhaus het artistieke en architectonische denken en werken in de 20e eeuw totaal veranderd. De oorspronkelijke gebouwen in Weimar, Dessau en Bernau en diverse musea en tentoonstellingen geven inzicht in deze invloedrijke stroming, die de basis heeft gelegd voor het tijdperk van het modernisme.

Bijna op de dag af 70 jaar na de ingebruikneming van het Gropiusgebouw in Dessau werden de Bauhauslocaties in Dessau en Weimar in december 1996 opgenomen op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. De gebouwen van Bauhaus-professoren als Walter Gropius, Hannes Meyer en Wassily Kandinsky hebben de basis gelegd voor de Bauhaus-stijl, de stijlrichting die zo'n grote invloed heeft gehad op de architectuur van de 20e eeuw. In juli 2017 is de Werelderfgoedlocatie uitgebreid met de Handelsschool van de Allgemeiner Deutscher Gewerkschaftsbund (ADGB) in Bernau bij Berlijn en met vijf galerijflats in Dessau-Roßlau.

Het Bauhaus ging van start in 1919 in Weimar. Met het hoofdgebouw van de Bauhaus-universiteit en de kunstnijverheidsschool aan de Geschwister-Scholl-Straße zijn er de jaren daarna bezienswaardige gebouwen ontstaan. In Dessau had de 'Hochschule für Gestaltung' een enorme aantrekkingskracht op de avant-garde van zijn tijd. Walter Gropius ontwierp dit gebouw, dat in 1926 in gebruik werd genomen. Vanuit het Bauhaus in Dessau begon het modernisme zijn opmars in architectuur en design. Zo werden hier de 'Meisterhäuser' gebouwd en de woonwijk Dessau-Törten met zijn galerijflats, die exemplarisch zijn voor de ontwikkeling van de sociale woningbouw.

Onder Hans Wittwer en Hannes Meyer, die van 1928 tot 1930 directeur van het Bauhaus in Dessau was, werd de bouw van de Handelsschool van de ADGB in Bernau gerealiseerd. Dit gebouwencomplex is nog altijd een schoolvoorbeeld van vrij in het natuurlijke landschap geïntegreerde bouwkunst. In de historische Bauhausmensa in Dessau kan overigens ook nu nog worden gegeten en vol vuur worden gefilosofeerd op de door Marcel Breuer ontworpen krukken. 

Thüringen ontdekken – highlights in 2019
100 jaar Bauhaus: vanuit Thüringen de wijde wereld in.
Het Bauhaus komt uit Weimar in Thüringen. De ideeën zijn een inspiratiebron geweest voor architecten, designers en kunstenaars en werken nog steeds door in ons dagelijks leven. Ter gelegenheid van het grote Bauhausjubileum in 2019 biedt Thüringen een inspirerende ontdekkingsreis door de regio die de bakermat van het Bauhaus is. Hoogtepunten in het feestjaar zijn onder andere de opening van het nieuwe Bauhausmuseum Weimar op 6 april 2019 en de heropening van het 'Haus am Horn' met complete inrichting, precies op de geboortedag van de oprichter van het Bauhaus, Walter Gropius, namelijk op 18 mei 2019.
Een ander hoogtepunt in het jubileumjaar is de nieuwe doorlopende tentoonstelling in het Neues Museum in Weimar. Onder de titel 'Van de Velde, Nietzsche und die Moderne um 1900' wordt de turbulente periode vóór de oprichting van het Bauhaus belicht. Vooral onder invloed van de Nederlandse kunstenaar Theo van Doesburg, die samen met Piet Mondriaan in 1917 de kunstbeweging De Stijl had opgericht, evolueerde Bauhaus van het expressionisme naar het modernisme.

Verder zijn er nog vele bijzondere tentoonstellingen, zoals de tentoonstelling over Oskar Schlemmer in het Herzogliche Museum in Gotha van 27-04 t/m 28-07-2019. www.bauhaus.visit-thuringia.com of www.bauhaus.thueringen-entdecken.de 

Bauhausmarathon op 28 april 2019
De Bauhausmarathon beleeft op 28 april 2019 zijn première in Weimar, de bakermat van de invloedrijke school voor architectuur en design van de 20e eeuw. Het parcours loopt dwars door Weimar en het Weimarer Land langs plekken die verbonden zijn met de Bauhausgeschiedenis. Deze marathon onderscheidt zich van andere loopevents door de 'culturele time-outs' die de lopers onderweg kunnen nemen. Tijdens de stops kunnen ze tentoonstellingen en gebouwen bezoeken en zich verdiepen in de geschiedenis en betekenis ervan. De deelnemers verliezen geen tijd door de stops dankzij een intelligent tijdwaarnemingssysteem. Belangstellenden kunnen zich inschrijven voor de halve marathon.

Saksen-Anhalt viert jubileumjaar 2019
2019 is een belangrijk jaar in de Duitse architectuurgeschiedenis: het Bauhaus wordt 100! Het jubileum wordt gevierd als een van de meest toonaangevende culturele verworvenheden van de twintigste eeuw. Saksen-Anhalt wil daarbij als deelstaat van het modernisme vooral de aandacht trekken van internationale gasten.
Dessau is het kloppende hart van het Bauhaus. Nergens anders ter wereld zijn er zo veel authentieke gebouwen van de bekende architectuur- en designkunstenaars te vinden. Het Bauhaus, de Meisterhäuser en de wijk Dessau-Törten – elk pand is een architectonisch prototype van het modernisme. Ter gelegenheid van het jubileum worden ze voor het eerst samengevoegd tot een gezamenlijke tentoonstelling. Bezoekers ontdekken hoe experimen- teel, radicaal en utopisch de aanhangers van het Bauhaus dachten, als het ging om architectuur als toepassingsvorm voor een nieuw, modern leven.
Een hoogtepunt van het jubileumjaar 2019 is de opening van het Bauhaus-Museum op 8 september in Dessau. Dan kan de nationaal en internationaal unieke collectie van de 'Stiftung Bauhaus Dessau', die maar liefst zo’n 40.000 stukken telt, voor het eerst in zijn geheel worden tentoongesteld. Onder de titel 'Versuchsstätte Bauhaus. Die Sammlung' wordt op een oppervlakte van ongeveer 1.500 m2 de geschiedenis verteld van het Bauhaus in Dessau als hogeschool voor vormgeving. En dat is nog niet alles. Ook andere toonaangevende instellingen zullen in het jubileumjaar 2019 culturele highlights presenteren. Voorbeelden daarvan zijn de Lyonel-Feininger-Galerie in Quedlinburg en het Kunstmuseum Moritzburg in Halle, beide gewijd aan het erfgoed van het modernisme in Saksen-Anhalt.
Het grote jubileum wordt in 2019 geheel in Bauhausstijl gevierd: experimenteel, creatief, fantasierijk en veelzijdig. Alle activiteiten maken deel uit van een uitgebreid jubileumprogramma, dat bezoekers uitnodigt om de historische getuigen van het Bauhaus en het modernisme opnieuw te ontdekken en meer te leren over de betekenis ervan voor heden en toekomst.

Belangstellenden die in 2019 de locaties van het Bauhaus en het modernisme in Saksen-Anhalt willen bezoeken, doen er goed aan om daar voldoende tijd voor uit te trekken, want er is van alles te zien en te beleven. Ten eerste natuurlijk de gebouwen in de stijl van het Bauhaus in Dessau-Roßlau, in het bijzonder de drie UNESCO-Werelderfgoedlocaties, het Bauhaus, de Meisterhäuser en de galerijwoningen, maar ook de locaties van het modernisme in Magdeburg, Halle, Aschersleben en Elbingerode.
Er is een overzichtelijk bezoekersprogramma ontwikkeld. Het is gebaseerd op het Duitse netwerk 'Das Bauhaus Dessau und die Moderne in Sachsen-Anhalt' en verbindt de Bauhauslocaties in Dessau-Roßlau met andere toonaangevende plekken uit de tijd van het modernisme.
Bezoekers die in 2019 de 'Grand Tour der Moderne' willen maken, moeten nog meer tijd in hun agenda vrijmaken. Op deze route dwars door Duitsland ontdekken ze de geschiedenis van het modernisme tussen 1900 en 2000.

Belangstellenden die aan den lijve willen ondervinden hoe de aanhangers van het Bauhaus geleefd hebben in het ateliergedeelte van het Bauhaus in Dessau, kunnen daar een kamer boeken ‒ een zeer speciale Bauhaus-ervaring. De nagebouwde atelierkamers ademen nog steeds de sfeer van het Bauhaus. Kijk voor meer informatie hierover op site van de Stiftung Bauhaus Dessau.
www.bauhaus-entdecken.de