Elektrisch varen... zonder lawaai, schoon en comfortabel - vaartest

3-7-22. Een druk op de powerknop, draai het handvat op de stuurknuppel naar rechts en we varen vooruit. Zo makkelijk gaat het met een elektrisch aangedreven ePropulsion Spirit 1.0 Plus buitenboordmotor. Het begint goed. Maar...
Tekst en foto's: Arie Blokland

We gaan elektrisch varen een kans geven. Met vooringenomen tegenzin, dat wel. Zoals we dat eerder deden bij elektrische auto's en motorfietsen. Hoe lang doe je met een accu? Hoe ver kun je ermee varen? Hoe hard gaat ie? Allemaal vragen die wij hadden en veel mensen nog steeds hebben ten aanzien van elektrisch vervoer. Met een blik vol vooroordelen stappen we in een QWEST B421, een fraaie aluminium boot van 4.20 meter lang met een V-bodem. Aan de spiegel een ePropulsion Spirit 1.0 Plus, een elektrische buitenboordmotor met een vermogen van 1276 Wh. Vergelijkbaar met een 3 pk buitenboordmotor die op benzine loopt.

Laten we beginnen bij het einde. Als de accu leeg is stopt de elektrische buitenboordmotor ermee. Zo simpel is het. Net als bij een brandstofmotor. Die houdt er ook mee op als er geen druppel benzine of dieselolie meer in de tank zit.
Er zijn meer overeenkomsten. Hoe harder je gaat des te sneller raakt de energie op. Een sterkere elektromotor heeft een zwaardere batterij nodig. Een hele sterke vereist een externe batterij, die los van de motor in de boot moet worden ingebouwd.
Ter vergelijk. Een Suzuki 2,5 pk brandstofmotortje heeft een intern tankje met een inhoud van 0,9 liter bovenop de motor. Hang je een 15 pk buitenboordmotor aan je boot dan is een aparte tank met een inhoud van 12 liter gebruikelijk. Meer pk's vereisen een grotere tank. Tot ook hier sprake wordt van een grote ingebouwde tank voor de brandstofvoorraad.

Ga je het water op met een benzinemotor dan controleer je van tevoren of er voldoende benzine in de tank zit. Bij elektrisch varen zorg je dat de accu geladen is. In geval van de ePropulsion Spirit 1.0 Plus plaats je die batterij eenvoudig bovenop de motor. Druk op de powerknop en je ziet op de display dat je geen enkele watt verbruikt en nog urenlang kunt varen. Die gegevens veranderen zodra je het handvat op de helmstok naar links beweegt (achteruit) of naar rechts (vooruit). We blijven dat overigens een gashendel noemen. Zoals elke elektrisch auto nog steeds een gaspedaal heeft. Op de display kun je aflezen wat het voltage is van de batterij en hoe dat tijdens de vaart terugloopt. Druk op de selectknop en hij schakelt over naar wattage en resterende tijd.

Wij gaan eerst heel langzaam en dan snel om te ervaren wat de reactie is die de tweebladige schroef onder water teweeg brengt en hoe dat reageert op stuurbewegingen. De combinatie boot/motor scoort direct een eerste ruim voldoende. Hij luistert goed naar het roer. Dus we kunnen met een gerust hart aan onze vaartocht beginnen. Hoe lang en hoe ver? Moeten we op de snelheid letten?
Ja. Om te ervaren wat elektrisch varen is moet je op de snelheid letten. Wij kiezen er voor watt en resterende vaartijd op het display in de gaten te houden zodat we in elk geval weer thuis komen.

Om te beginnnen besluiten we te gaan cruisen op een snelheid van 6 km/h. De maximum snelheid in veel Nederlandse polders en andere waterwegen in ons land. De schroef spettert door het kabbelende water. Een vogel vliegt fluitend over. Er staat weinig wind. Dit is echt genieten. Volgens de gegevens op de display van de stuurknuppel gebruiken we 340 watt en kunnen we op deze manier 2 uur en 54 minuten doorgaan.
Voeren we de snelheid op naar 8 km/h dan stijgt het verbuik naar 840 watt en blijft er nog 1 uur en 20 minuten over om te varen.
Bij volgas gaan we 12 tot 14 km/h. Het dashboard geeft een verbruik van 1.000 watt aan en een resterende tijd van 47 minuten.

Oh! In dat geval is de 'tank' snel leeg. Gauw terug naar 120 watt. De snelheid zakt naar 4 km/h. Dan kunnen we nog wel 5 uur en 58 minuten varen. Duurt iets langer voor je weer thuis bent, maar je komt wel weer terug bij je eigen steiger.
Na dit te hebben getest en foto's van het display te hebben gemaakt hebben we in elk geval het vertrouwen dat we altijd weer terugkomen in veilige haven. Dus verplaatsen we de gashendel naar 340 watt en vervolgen we onze testvaart met 6 km/h. Dit is puur genieten. Elektrisch varen is comfortabel en rustgevend. De motor maakt geen lawaai en veroorzaakt geen trillingen in de boot.
Na een uur toch maar weer eens kijken op het dashboardje. We kunnen bij een verbuik van 456 watt op deze manier nog 2 uur en 4 minuten genieten. Met andere woorden: we hebben genoeg energie om nog even door te varen en voldoende stroom over te houden voor de terugweg.

Elektrisch varen begint eerlijk gezegd steeds beter te bevallen. Als je de accu in de gaten houdt kan er niets misgaan. Als je het een beetje uitkient kun je een hele dag relaxed varen met een volgeladen batterij. Uiteraard is lengte, breedte en gewicht van de boot en het aantal opvarenden een factor die invloed heeft op de berekening van alle cijfers.

Hieronder de verbruiks- en bereikgegevens van de fabrikant
De kern van de Spirit 1.0 Plus elektrische buitenboordmotor is een 1 kW BLDC-motor, gelijk aan 3 pk.
Vermogen – Snelheid – Looptijd – Bereik
(Watt) (mph / km/u) (uu:mm) (mijl / km)
35 2.2 / 3.5 36:25 80 / 129
65 2,7 / 4,3 19:35 53 / 85,3
125 3,5 / 5,6 10:00 35 / 56
250 4.4 / 7.1 5:00 22 / 35.5
500 5.3 / 8.5 2:30 13,3 / 21,3
750 5.7 / 9.2 1:40 9,5 / 15,3
1000 6.2 / 10 1:15 7,8 / 12,5
De prestatiegegevens zijn gebaseerd op een aluminium boot van 12 voet met één persoon en één Spirit-batterij Plus in kalm meerwater. De werkelijke snelheid, het bereik en de looptijd kunnen variëren als gevolg van verschillende boten, lading, weer, enz.

Conclusie
Uitgaande van de ervaring die wij tijdens de testvaart met de combinatie QWEST aluminium boot en ePropulsion Spirit 1.0 Plus hebben gedaan laten wij alle vooringenomen vooroordelen varen. Elektrisch varen is een relaxte manier om te genieten van watersport. Bovendien emissieloos. Geen uitlaatgassen. Geen geknoei met benzine en brandstofslangen in de boot. Alles blijft schoon. Ja, wij gaan overstag. Elektrisch varen heeft zeker toekomst. Groot voordeel is bovendien dat de onderhoudskosten nihil zijn. Nooit meer oliepeil controleren en/of verversen, geen bougies vervangen en andere onderhoudswerkzaamheden. Misschien dat er een keer iets in de schroef komt. Wel, dat is eenvoudig zelf op te lossen.

Technische gegevens
Motor
Merk – ePropulsion Spirit 1.0 Plus
Vermogen – 1.000 Wh (vergelijkbaar met 3 pk)
Gewicht – 10,6 kg
Staartlengte – 525 (extra kortstaart) (ook leverbaar met kortstaart of langstaart)
Schroef – diameter 280 mm (2 blads)

Accu
Type – Lithium/Polymer
Vermogen – 1276 Wh
Oplaadtijd met snellader – 3 uur
Oplaadtijd normaal laden – 7 uur (deze lader wordt bijgeleverd)
Gewicht – 8,9 kg

Prijs van bovenstaande complete set € 2.099 (inclusief BTW)

Voor een dagje genieten op het water is het instapmodel ruim voldoende. Vissers zullen dit model goed kunnen gebruiken om hun aas heel langzaam achter de boot te trollen. Zeilers hebben in de meeste gevallen met de Spirit 1.0 Plus voldoende power om in de haven te navigeren. In alle gevallen is de compacte en slechts 20 kilo wegende elektrische buitenboordmotor makkelijk te dragen en op te bergen.
Voor langere vaartochten is het aan te raden een tweede accu aan te schaffen. Prijs € 1.098. De accu kan onderweg eenvoudig van de motor worden genomen en even simpel plaats je er een volle batterij bovenop. Valt ie per ongeluk in het water. Geen probleem. Hij blijft drijven. Dus je vist hem er zo weer uit.
Voor bezitters van een zwaardere boot is er de ePropulsion Navy 3.0 Evo (vergelijkbaar met 6 pk). Inbouw met afstandsbediening is eveneens mogelijk met de ePropulsion Navy 3.0 Evo, die ook wordt geleverd als nog krachtigere 6.0 Evo. Voor het zwaardere werk en groter bereik zijn er tevens externe 48V accu's beschikbaar. Afstandsbesturing is op alle types mogelijk.

Ed Sijbrandij van Watersportcentrum Wormer kan je er alles over vertellen. Dat is ook het juiste adres voor aanschaf en eventueel inbouw van een elektrisch vaarsysteem. Adres: Veerdijk 26, 1531 MS Wormer. Telefoon: 075-6406309
https://www.watersportcentrum-wormer.nl/